Berlin – Teatry
Teatry instytucjonalne i prywatne w Berlinie są niestety nudne, skostniałe i drogie, choć można zaoszczędzić kupując bilety studenckie na wolne miejsca. Berlin jednak wciąż pozostaje niemieckim Theaterstadt dla tysięcy zapalonych młodych Niemców, którzy corocznie zjeżdżają do maista, wynajmują lokale i wystawiają swe sztuki. Jednakże w ostatnich latach wielu ludzi teatru opuściło miejsce narodzin teatru eksperymentalnego i udało się do Monachium, ośrodka przemysłu filmowego. Mimo to w Berlinie nadal rozwija się teatr eksperymentalny i przy odpowiedniej znajomości niemieckiego dla kilku zespołów warto wydać 3-30 DM na bilet; szczegółowy program teatru eksperymentalnego w rubryce „Off-Theater“ w Tip i Zitty. Zespoły teatralne, które mają w nazwie słowo Freie, nie korzystają z dotacji miasta lub państwa, co często nakłada na nie artystyczne ograniczenia.
Bilety na prawie wszystkie przedstawienia za wyjątkiem „wolnego” teatru można dostać w kasach przedsprzedaży podanych na str. 103; ceny wynoszą od 5 DM do 40 DM.
Berlin wschodni może poszczycić się bogatą tradycją teatralną: od 1933 roku teatry tego miasta skupiały najbardziej twórczą awangardę Europy. Tutaj działały takie osobistości sztuki dramatycznej jak Max Reinhurdt czy Erwin Piscator. Dziś ta część Berlina nadal posiada dużą liczbę teatrów,o zróżnicowanym poziomie, na który niewątpliwy wpływ miało czterdzieści lat istnienia NRD. Nadal pozostaje otwartym pytanie, czy w warunkach odzyskanej swobody artystycznego wyrazu będą one potrafiły odbudować podupadły prestiż.
Teatry instytucjonalne i prywatne
Deutsche Oper Berlin, Bismarckstr. 34 (• 3414449). Duża scena operowa i teatralna (patrz „Balet i kabaret” na str. 110).
Hansa-Theater, Alt-Moabit 47 (*3914460). Teatr tradycyjny i ludowy. Komodie, Kurfiirstendamm 206 (•8827893). Dawne i współczesne komedie.
Schaubiihne am Lehniner Platz, Kurfiirstendamm 153 (• 890023). Super-nowocześnie wyposażony teatr z repertuarem klasycznym, nieco sztuk eksperymentalnych.
Schiller-Theater, Bismarckstr. 110 (• 3195236). Wysoce eksperymentalny, najlepszy teatr państwowy w zachodnim Berlinie. Trzy sceny.
Theater am Kurfiirstendamm, Kurfiirstendamm 206 (• 8823789). Wyświechtany repertuar dramatów i komedii; dla osób nie władających niemieckim nieciekawy.
Theater des Westens, Kanstr. 12 (•3121022). Musicale i lekka opera. Grupy eksperymentalne i Wolny Teatr
BELT, Stierstr. 5 (biuro 8013467). Berliński Teatr Anglojęzyczny. Bez stałej siedziby, czasem występują w kawiarniach i na mniejszych scenach. Informacje w Zitty i Tip, lub telefonicznie.
Berlin Play Actors (biuro 7847362). Kolejny teatr anglojęzyczny występujący na różnych scenach.
Berliner Eusemble, Bertolt-Brecht Platz (•282-31-60). Słynny teatr założony przez Brechta nadal wykonuje jego sztuki, i jest jedną z wiodących scen kraju. Kasa czynna wt.-pt. 11.00-13.30 i 14.00-18.00, pn. 11.00-17.00, sobota 1 godzina przed spektaklem. Bilety 8—25 DM.
Berliner Figurentheatcr, Yorckstr. 59 (*7869815). Eksperymentalny teatr kukiełkowy podejmujący tematy bieżące; nieustannie nowatorski. Doskonale wykonane lalki.
Freie Theateranstalt Berlin, Klausenerplatz 19 (• 3215889). Teatr eksperymentalny i polityczny.
Freie Volksbiihne, Schaperstr. 24 (» 8813742). Nie tak radykalny jak dawniej, lecz cieszący się dużą renomą ze względu na znakomitą scenografię.
Grips, Altonaerstr. 22 (• 3914004). Najwyższej klasy teatr dla dzieci i młodzieży; z reguły wszystko improwizowane.
Neukollner Oper, Karl-Marx-Str. 131 (•6876062). Opera i musicale, często mało znane lub zupełnie nieznane.
Schiller-Theater-Werkstatt, Bismarckstr. 110 (•3195236). Eksperymentalny zespół przy Schiller Theater.
UFA-Fabrik, Viktoriastr. 13 (* 7528085). Najsławniejsza i najsprawniej prowadzona fabryka kulturalna, oferująca prawie wszystkie gatunki sztuk scenicznych. Odbywają się tu spektakle teatralne i baletowe, koncerty i pokazy filmowe, toteż zawsze warto sprawdzić, co jest w programie.
Deutsches Theater, Schusmannstr. 13a (• 287-12-25). Tutaj głównie wystawia się klasykę: Goethego, Schillera, Shakespearea. W mniejszej sali Kammerspiel (•287-12-26) często przedstawiane są bardziej współczense i kontrowersyjne sztuki. Kasa czynna pn.-sob. 12.30-13.30 i 14.00-16.00 oraz 1 godzinę przed spektaklem. Bilety 12-25 DM.
Maxim-Gorki-Theater, Am Festungsgraben 2 (•207-17-90) niedaleko od Unter den Linden. Tutaj zobaczyć można najlepsze sztuki współczesne Wschodnich Niemiec. Kasa czynna pn.-pt. 12.00-14.00 i 14.30-18.00, sob.-nd. 1 godzina przed spektaklem. Bilety 6-18 DM.
Balet i kabaret
Choć zespołów baletowych jest w Berlinie niewiele, te które są, reprezentują wysoki poziom techniczny; można się spodziewać wielu oryginalnych, dziwacznych i niezwykłych spektakli. W latach dwudziestych i trzydziestych funkcjonowała w Berlinie bogata scena kabaretowa. Na tysiącach małych scen prezentowano programy często satyryczne i polityczne; gdy do władzy doszli Naziści, kabaret przyjął formę rozrywki zgodnej z linią partyjną. Niestety scena kabaretowa nigdy się nie odrodziła — dziś można oglądać bądź dużo golizny ku uciesze turystów, bądź typowo niemiecką rozrywkę, clownów przebranych za kobiety. Jest jednak kilka kabaretów politycznych na wysokim poziomie, ale trzeba bardzo dobrze znać niemiecki, żeby zrozumieć dowcip.
Sceny baletowe
Deutsche Oper Berlin. Bismarckstr. 34 (• 3414449). Spektakle baletu klasycznego, jak również, w mniejszym stopniu, dzieł współczesnych, jedno i drugie raczej pozbawione rozmachu i pomysłowości.
Die Etage, Hasenheide 54 (•6912095). Współczesny balet i pantomima. Phantoms-Mimentheater, Pfalzburgerstr. 72 (•8818103). Zespół mimiczny przedstawiający mity i baśnie we współczesnej scenografii.
Tanz Tangente, Kuhligkshofstr. 4 (• 7929124). Wychwalany przez krytyków zespół baletowy, który ściśle współpracuje z muzykami jazzowymi. Często występy zespołów zagranicznych.
Tanzfabrik Berlin, Móckernstr. 68 (•7865861). Balet współczesny i eksperymentalny, zwykle świeży i ekscytujący.
Sceny kabaretowe
Biigelbrett, Hardenbergstr. 12 (•3129012).
CaDeWe, Gneisenaustr. 2A (•6915099).
Die Drei Tornados, Móckernstr. 79.
Klimperskasten, Otto-Suhr-Allee 100 (•3137007).
Stachelschweine, Europa Center (• 2614795).
Wiihlmause, Niirnberger Str. 33 (*2137047).